W dzisiejszych czasach, zapewnienie ciągłości pracy w przypadku awarii zasilania to kluczowa kwestia. Dlatego warto zainwestować w kompletny układ zasilania awaryjnego, który zapewni nieprzerwaną pracę systemów, nawet w przypadku braku zasilania z sieci energetycznej.
Kompletny układ zasilania awaryjnego składa się z kilku głównych elementów.
Pierwszym z nich jest źródło zasilania awaryjnego, czyli generator awaryjny lub bateria UPS. Zasilacz awaryjny (UPS – Uninterruptible Power Supply) to główne urządzenie w układzie zasilania awaryjnego. Generator może być napędzany silnikiem spalinowym, diesla, gazem lub innym źródłem energii. Generatory awaryjne są zaprojektowane tak, aby dostarczać energię elektryczną w przypadku przerwy w zasilaniu z sieci.
Generator awaryjny może być używany w różnych sytuacjach, takich jak awarie sieci energetycznej, przerwy w dostawie energii lub tam, gdzie brakuje stałego źródła zasilania.
Istnieje wiele różnych rodzajów generatorów awaryjnych, ale najczęściej spotykane są generatory prądu stałego (DC) i prądu przemiennego (AC). Generatory prądu stałego są często stosowane do ładowania akumulatorów, a generatory prądu przemiennego są bardziej wszechstronne i mogą zasilać urządzenia elektryczne bezpośrednio.
W przypadku generatorów awaryjnych zasilanych paliwem, najpopularniejsze są generatory na benzynę, naftę lub gaz ziemny. Generatory awaryjne mogą mieć różne poziomy mocy, w zależności od potrzeb użytkownika. Mogą być stosowane w domach, przedsiębiorstwach, szpitalach, budynkach użyteczności publicznej i na placach budowy.
Generatory awaryjne mogą być wyposażone w akumulatory, które magazynują energię elektryczną, oraz przekształtnik, który przekształca prąd stały z akumulatorów na prąd zmienny o odpowiednich parametrach. Akumulatory są używane w UPS do magazynowania energii elektrycznej. Akumulatory są ładowane, gdy dostępne jest zasilanie z sieci i dostarczają prąd w przypadku awarii zasilania. Wybór odpowiedniego rodzaju akumulatorów zależy od wymagań dotyczących pojemności, czasu zasilania awaryjnego i innych czynników.
Kolejnym elementem jest przełącznik automatyczny, który umożliwia automatyczne przełączanie się na źródło awaryjne w przypadku awarii zasilania. Przełącznik automatyczny (ATS – Automatic Transfer Switch) jest kluczowym elementem kompletnego układu zasilania rezerwowego. ATS pełni rolę automatycznego przełącznika pomiędzy źródłem zasilania głównego a źródłem zasilania rezerwowego (generator awaryjny).
Główne zadanie ATS polega na monitorowaniu dostępności i jakości zasilania z sieci energetycznej. Kiedy ATS wykryje przerwę w dostawie energii z sieci głównej, przełącza zasilanie na generator awaryjny. Po przywróceniu zasilania z sieci głównej ATS automatycznie powraca do pierwotnego źródła, czyli sieci energetycznej, i odłącza generator.
Przełączniki automatyczne są dostępne w różnych konfiguracjach i pojemnościach, aby sprostać różnym wymaganiom. Mogą obsługiwać zarówno pojedyncze budynki, jak i duże kompleksy, takie jak szpitale, hotele czy centra handlowe.
Dodatkowymi elementami są filtry przepięciowe oraz systemy monitorujące i alarmowe.
Filtry przepięciowe są istotnym elementem kompletnego układu zasilania rezerwowego. Ich głównym celem jest ochrona podłączonych urządzeń przed niebezpiecznymi przepięciami, które mogą wystąpić w sieci zasilającej. Przepięcia mogą być spowodowane przez wyładowania atmosferyczne, zwarcia, przeciążenia lub inne zakłócenia w sieci.
W kompletnym układzie zasilania rezerwowego filtry przepięciowe są zazwyczaj stosowane na kilku poziomach.
Na początku układu zasilania rezerwowego zazwyczaj znajduje się filtr przepięciowy na wejściu, który ma za zadanie ochronić cały system przed przepięciami, które mogą pojawić się w głównej sieci zasilającej. Wewnątrz głównego rozdzielacza lub rozdzielni zasilania rezerwowego również stosuje się filtry przepięciowe. Mają one chronić rozdzielnice i panele zasilania przed przepięciami, które mogą pojawić się wewnątrz budynku lub na terenie nieruchomości. Na indywidualnych obwodach zasilających, które dostarczają energię do konkretnych urządzeń lub systemów, również mogą być zainstalowane filtry przepięciowe. Chronią one te konkretne urządzenia przed przepięciami, które mogą być generowane wewnątrz budynku lub przekazywane przez zasilanie zewnętrzne.
Filtry przepięciowe działają przez odfiltrowanie nadmiernych napięć przepięciowych powyżej pewnego poziomu. Mogą zawierać różne elementy, takie jak kondensatory, dławiki, tranzystory czy diody, które pomagają w absorpcji i rozproszeniu energii przepięć.
Ważne jest również regularne monitorowanie i konserwacja filtrów przepięciowych w układzie zasilania rezerwowego, aby upewnić się, że są w pełni sprawne i skuteczne w ochronie przed przepięciami. W przypadku uszkodzenia filtrów przepięciowych, należy je jak najszybciej naprawić lub zastąpić, aby zapewnić ciągłość zasilania i chronić podłączone urządzenia.
Systemy monitorujące i alarmowe są niezwykle ważne w kompletnym układzie zasilania rezerwowego, aby zapewnić niezawodność i gotowość do działania w przypadku awarii głównego zasilania. System powinien stale monitorować parametry napięcia i częstotliwości dostarczanego zasilania, zarówno z głównego źródła, jak i zasilania rezerwowego. Jeśli te parametry wykraczają poza określone przedziały, system powinien wygenerować alarm. Jeśli zasilanie rezerwowe jest oparte na generatorze, ważne jest monitorowanie poziomu paliwa w zbiorniku. System powinien ostrzegać, gdy poziom paliwa osiąga krytyczny poziom, aby uniknąć wyczerpania zapasów i przerwy w zasilaniu. W przypadku generatorów lub innych urządzeń elektrycznych, które są częścią układu zasilania rezerwowego, monitorowanie temperatury może być istotne.
Jeśli temperatura przekracza dopuszczalne limity, system powinien wygenerować alarm, aby uniknąć przegrzania i potencjalnej awarii. Jeśli zasilanie rezerwowe opiera się na bateriach, ważne jest monitorowanie ich stanu naładowania i kondycji. System powinien wykrywać niski poziom naładowania baterii i generować alarm, aby można było podjąć odpowiednie działania, takie jak ładowanie baterii lub ich wymiana. System powinien być wyposażony w alarmy dźwiękowe, wizualne lub inne sygnalizatory awaryjne, które zostaną uruchomione w przypadku awarii zasilania lub innych krytycznych sytuacji. To pozwoli odpowiednim osobom szybko zareagować i podjąć działania naprawcze. System powinien być w stanie monitorować pracę generatorów, przekładników, przełączników i innych urządzeń związanych z układem zasilania rezerwowego. Jeśli któryś z tych urządzeń nie działa prawidłowo, system powinien generować alarm, umożliwiając szybką diagnozę i naprawę problemu.
Każdy z wymienionych elementów jest niezbędny do utrzymania ciągłości zasilania w przypadku awarii lub innego rodzaju problemów z zasilaniem. Taki system to nie tylko gwarancja bezpieczeństwa dla przedsiębiorstwa, ale również pozytywny wizerunek dla klientów, którzy mogą mieć pewność, że ich dane i informacje są zawsze chronione. W kompletnym układzie zasilania awaryjnego warto zwrócić uwagę na kilka ważnych czynników. Przede wszystkim, powinien on być łatwy w obsłudze i konserwacji. Dodatkowo, powinien być w stanie zapewnić odpowiedni poziom zasilania dla wszystkich urządzeń podłączonych do systemu, nawet w przypadku bardzo długiej awarii.
Układ zasilania awaryjnego (UPS) oraz układ SZR czyli układ samoczynnego załączania rezerwy (ATS) to dwa różne systemy często stosowane w celu zapewnienia nieprzerwanej pracy urządzeń elektrycznych w przypadku awarii zasilania.
Układ zasilania awaryjnego (UPS, Uninterruptible Power Supply) to system, który zapewnia nieprzerwane zasilanie urządzeń elektrycznych w przypadku utraty głównego źródła zasilania. UPS jest zazwyczaj wyposażony w baterie, które dostarczają energię w momencie, gdy zasilanie z sieci jest niedostępne lub niestabilne. Dzięki temu urządzenia podłączone do UPS mogą kontynuować pracę lub zostać bezpiecznie wyłączone.
Natomiast układ samoczynnego załączania rezerwy (ATS, Automatic Transfer Switch) to system, który automatycznie przełącza źródło zasilania między głównym zasilaniem a rezerwowym źródłem zasilania w przypadku awarii lub niedostępności głównego źródła. ATS monitoruje jakość i dostępność zasilania z głównej sieci elektrycznej i w razie potrzeby automatycznie przełącza na rezerwowe źródło zasilania, takie jak generator prądotwórczy. Dzięki temu urządzenia są ciągle zasilane, nawet gdy główne źródło energii nie działa poprawnie.
W przypadku połączenia układu zasilania awaryjnego (UPS) z układem samoczynnego załączania rezerwy (ATS), UPS zapewnia nieprzerwane zasilanie w przypadku awarii głównego źródła, a ATS automatycznie przełącza na rezerwowe źródło zasilania, jeśli zasilanie z sieci jest niedostępne. To daje pewność, że urządzenia będą zasilane nieprzerwanie nawet w przypadku awarii zasilania z sieci.
Podsumowując, UPS zapewnia zasilanie awaryjne przez określony czas w przypadku utraty zasilania z sieci, podczas gdy ATS automatycznie przełącza zasilanie między dwoma źródłami energii, zapewniając nieprzerwaną pracę urządzeń w przypadku awarii jednego z tych źródeł.
